Podstawowe informacje:
EURES to program Unii Europejskiej (UE) zorientowany na zintegrowanie rynków pracy w Europie. EURES jest skrótem angielskiej nazwy European Employment Services, którą tłumaczy się na polski jako Europejskie Służby Zatrudnienia.
Sieć EURES tworzą publiczne służby ds. zatrudnienia w krajach, które należą do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG), czyli w krajach członkowskich Unii Europejskiej oraz Norwegii, Islandii, Liechteinsteinie, a także w Szwajcarii. Pod pojęciem publiczne służby zatrudnienia rozumie się przedstawicieli ministerstw właściwych ds. pracy, centralnych, a także regionalnych i lokalnych urzędów pracy oraz związków zawodowych i organizacji pracodawców.
Koordynacyjną rolę nad tym programem spełnia Biuro Koordynacji EURES (EURESco), umiejscowione w Dyrekcji Generalnej ds. Zatrudnienia, Spraw Społecznych i Równości Szans w Komisji Europejskiej. Wspomaga ją Grupa Strategiczną Wysokiego Szczebla EURES, w skład której wchodzą szefowie publicznych służb zatrudnienia krajów członkowskich.
W każdym kraju należącym do UE działa Menadżer EURES wyznaczony do koordynacji realizacji zadań programowych. Ich wykonywaniem zajmują się doradcy EURES (specjaliści w zakresie międzynarodowego pośrednictwa pracy oraz doradztwa z zakresu warunków życia i pracy w krajach UE/EOG) i asystenci EURES (pracownicy wojewódzkich urzędów pracy) oraz pośrednicy pracy ds. EURES (pracownicy powiatowych urzędów pracy).
1 maja 2004 roku jest datą przystąpienia polskich Publicznych Służb Zatrudnienia do międzynarodowej sieci współpracy EURES. W naszym kraju działa około 40 doradców EURES.
Podstawa prawna:
Założenia programu EURES wypływają ze wspólnotowych aktów prawnych regulujących swobodny przepływ pracowników tj. Traktatu Rzymskiego z 1957 roku i Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady z 2011 roku. W nich zapisane jest fundamentalne prawo pracowników i ich rodzin do swobodnego przepływu, który dotyczy nie tylko osób, ale i usług, towarów oraz kapitału.
Mocy prawnej EURES nabrał dzięki podjęciu decyzji przez Komisję Europejską z 2002 roku o wprowadzeniu w życie zapisów Rozporządzenia Rady (EWG) nr 1612/68 w zakresie przejrzystości ofert pracy i podań o pracę. W 2010 roku przyjęto z kolei status EURES, którego postanowień muszą przestrzegać wszyscy uczestnicy programu.
Podstawną prawną dla sieci EURES w Polsce jest ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, która uwzględnia w tym zakresie członkostwo Polski w strukturach Unii Europejskiej, oraz Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 września 2010 r., w którym jest mowa o warunkach prowadzenia przez publiczne służby zatrudnienia usług EURES. Na podstawie tych aktów prawnych doszło do integracji usług EURES z usługami świadczonymi przez polskie urzędy pracy.
Departament Rynku Pracy w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej zajmuje się koordynacją udziału polskich publicznych służb zatrudnienia w sieci EURES oraz rozwojem świadczonych w jej ramach usług.
Zadania EURES:
Program EURES jest wyrazem gwarantowanego wszystkim obywatelom Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego prawa do swobodnego przepływu. Powołana przez Komisję Europejską sieć EURES ma realizować poniższe cele:
- wdrażanie zapisanego w unijnym prawodawstwie fundamentalnego prawa swobodnego przepływu pracowników w UE/EOG.
- propagowanie mobilności pracowników wewnątrz Unii Europejskiej.
- świadczenie usług na rzecz poszukujących pracy (znalezienie zatrudnienia za granicą) i pracodawców (rekrutacja pracowników), czyli międzynarodowe pośrednictwo pracy.
- informowanie o warunkach życia i pracy w krajach członkowskich
- identyfikowanie i przeciwdziałanie przeszkodom w mobilności pracowników na europejskim rynku pracy.
- organizowanie międzynarodowych targów i giełd pracy.
- inicjowanie szeregu międzynarodowych projektów i akcji promujących zatrudnienie.
Usługi EURES:
W celu jak najlepszego wspomagania mobilności na unijnym rynku pracy usługi EURES są ogólnodostępne i bezpłatne. W równym stopniu obejmują wszystkich obywateli UE, czyli osoby poszukujące pracy, zainteresowane wyjazdem do innego kraju w celach podjęcia pracy oraz prowadzące rekrutację pracowników z zagranicy.
Dzięki specjalnemu portalowi internetowemu Komisji Europejskiej, który funkcjonuje w sieci pod nazwą Europejski Portal Mobilności Zawodowej można uzyskać wiedzę na temat zagadnień związanych z poruszaniem się na europejskim rynku pracy, przejrzeć bazę ofert pracy pracodawców i bazę CV osób zainteresowanych podjęciem zatrudnienia oraz publikować własne ogłoszenia o takim profilu.
W regionach transgranicznych (obszarach, gdzie często występuje zjawisko pracy transgranicznej) istnieją partnerstwa transgraniczne EURES (ponad 20 obejmujących ponad 13 krajów). Doradcy EURES w regionach przygranicznych udzielają szczegółowych porad i pomocy w zakresie praw i obowiązków pracowników mieszkających w jednym kraju, a pracujących w innym. Informują o różniących się od siebie krajowych praktykach i systemach prawnych oraz pomagają obywatelom UE w rozwiązywaniu problemów natury administracyjnej, prawnej czy podatkowej.
Przydatne linki:
- http://www.eures.europa.eu/ - strona ogólnoeuropejska programu w różnych wersjach językowych.
- http://www.eures.praca.gov.pl/ - strona polska programu finansowana przez rząd RP, o nazwie EURES Polska – Sieć Europejskich Ofert Pracy.
- http://www.eures.europa.eu/ - baza ofert pracy publicznych służb zatrudnienia z państw UE/EOG tzw. Europejski Portal Mobilności Zawodowej.
- http://www.psz.praca.gov.pl/ - portal Polskich Publicznych Służb Zatrudnienia.